معرق چرم چیست ؟
سیر بوجود آمدن ( ابداع، استخراج و تکمیل تکنیکهای اجرایی از قلب صنعت مادر : "سوخت چرم") ، اطلاعات جامع و مرجع در خصوص این صنعت نو ابداع و منابع و روند آفرینش تکنیکهای آن :
حقیر؛ افشین خلیلی به شرح زیر، بدون اینکه از کوچکترین مساعدت شفیق و یا همراهی و دستگیری ارگانها و ادارات متولی هنر و یا کوچکترین حمایت دولتی و وعده حکومتی برخوردار باشم:
از آغاز دهه ۸۰ شمسی ( سال ۱۳۸۰ ) تا کنون بطور جدی و در یک کلام : با هزینه ای به بهای سلامتی خویش و آشنا با خون دل در همه مسیر، با حساسیت بسیار در ایجاد شیوه های اجرا، و با پرداخت همه هزینه های مربوطه بطور شخصی، صنعتی مرکب و تلفیقی را در جهان پدید آوردم ( از صنعت سوخت چرم الهام گرفته ، استخراج و منشعب نموده ام ) ؛ که البته علت پدید آمدن همه آثاری است که اکنون و پس از این با عنوان "معرق چرم" یا "معرق و سوخت چرم" شناخته شده و همچنان در حال تولید هستند.
این تکنیک چنان بوجود آمده که جهت اجرا با چرم طبیعی، هیچ محدودیتی را بخود نپذیرد و از اینرو قابل اجرا است برای : انواع سفال، هرچیزی با زمینه چوبی، سطوح هر نوع ف، هر نوع آینه و شیشه، و یا هر سطحی به غیر از سطوح چرب و خاکی و یا مایعات.
اطلاعات مرجع :
در تاریخ هنر و فرهنگ انسان، نمونه متعالی و کامل تمامی آثار هنری و صنایع هنری که زیرمجموعه آثار هنرهایی بصری محسوب میشوند را، از نظر درجه پختگی در طرح و تکنیکهای ساخت و تولید و اندازه کاردانی و قدرت آفرینش هنرمندان، را بلا تردید بصورت جامع می توان در کارهای بغایت کامل هنرمندان ایرانی که از قریب به هشتصد سال پیش و در مکتب تیموریان در تبریز و سپس نیز و در نهایت پختگی در مکتب سلجوقیان تا انتهای دوره شکوهمند صفویان در اصفهان ، می توان بررسی و مشاهده و مطالعه نمود.
آثار ایشان که عمدتاً روی جلد کتاب‌های نفیس، خاصه قرآن کریم ، با ماندگاری و ارزشی بی اندازه زیاد بجای مانده، را می توان به خوبی بررسی و به عنوان منبع و مرجع استفاده نمود که مجموعا با عنوان " سوخت چرم
ایشان به جهت ساخت چنین بدایع هنری می باید به فنون مرجعی از جمله : طراحیپایه و مینیاتور و نگارگری، دباغی چرم، سراجی، رنگ سازی، رنگرزی، معماری و فضا سازی، درودگری و سنگتراشی و مجسمه و حجم سازی ، فنون ساخت کاغذ و مقوا سازی، فکاری ، قالبسازی، معرق، مشبک ، تَشعیر و تذهیب، خوشنویسی، تجلید و پرداز، منبت ، قلم زنی و حکاکی، ریخته گری ، مُطلا، ملیله، پایه جواهر سازی و . کاملا مشرف بوده تا از ترکیب آنها به آفرینش های هنری تا این درجه نائل شده باشند.
اگرچه وضعیت نابسامان اجتماعی، ی و فقر عمیق فرهنگی و برخورد ملوک الطوایفی پس از دوران پرشکوه صفویان از چهارصد سال پیش تا حدوداً یکصد سال پس از آن و تا ابتدای دوران مشروطه، این هنر و همینطور بسیاری دیگر از حرفه های صنعتی / هنری ، را از میان برده و حتی نام هنرمندان آن را سیاه بختانه با شلاق فقر فرهنگی، محو و از پایه بسوی زوال برده است. و اسناد مکتوب و قابل استنادی چندان بر جای نگذاشته است.
ولی، پس از آن و در اواخر دوران قاجاریه ، مردی فرهیخته، از دیار هنر: اصفهان پدید آمدند استاد میرزا آقا امامی اصفهانی » که بلاتردید زنده ماندن هنرهای مرتبط با سوخت چرم و بطور کلی تداوم و پیشرفت آن، امروزه و تا ابد بلا تردید مرهون وجود ایشان و آثار ارزنده ایشان و شاگردان مکتب ایشان است.
استاد در حرکتی کاملاً پیشرو و مدرن اقدام به اجرای همان مفردات و فنون هنر کهن سوخت چرم ، این بار به جای جلد کتاب، روی تابلو نمودند که خود بدعتی کارگشا محسوب شده و علاوه بر آن شروع به ترکیب شیوه های نو در این آثار نمودند که به جهت بزرگتر شدن کادر کاری در تابلو، و بعضاً در ساخت درهای زمینه چوبی تزئینی و همینطور در دیگر آثار بسیار زیبای هنری، برای ایشان و شاگردانشان ممکن شده بود.
پرداختن به شیوه ها و حتی تعریف شایسته از سوخت چرم مستم مقاله های جداگانه و مطالعات بسیار است که انشالله بزودی به آن نیز خواهم پرداخت؛ لیکن در این زمینه بهترین منابع موجود را میتوان در تحقیقات و مقالات ارزشمند هنرمند عزیز جناب آیدین آغداشلو مطالعه نمود.
پیدایش معرق چرم :
متاسفانه امروز به جهت فقر عمیق فرهنگی و کمبودهای بی اندازه ی گروهی از فرصت طلبان، و عدم توجه و مسئولیت در حمایت دولتی و حکومتی که متاسفانه کاملا مُقایر با شعارها در خصوص توجه و حمایت از هنرمندان و صنایع و تولیدات داخلی و عدم تعهد حکومتیان و دولتیان در پاسداری از حقوق معنوی نخبگان و مخترعین و هنرمندان ، ( کپی رایت) ، سودجویان و هنرمند نمایانی که به غایت فاقد سواد و اصالت و دانش هنری هستند، چندی است که ادعای پوچ و کذبی ، در خصوص ابداع و ایجاد این سبک : معرق چرم : را ، بی‌شرمانه می کنند و گاه حتی اقدام به انتشار این دروغ پردازی ها و ادعاهای بدون پشتوانه ی حقیقی، در برخی از جراید و شبکه های اجتماعی نموده و آشکارا به انجام سرقت هنری و در این مورد خود هنر» پرداخته اند.
لذا رسالت دارم هنر دوستان و مخاطبین بزرگوار را بدینوسیله آگاه نموده و چگونگی بوجود آوردن این مهم را به شرح زیر، همانطور که در حقیقت اتفاق افتاده که البته نتیجه زحمات پیوسته خود و همراهی خانواده و لطف حضرت حق میدانم، تحریر مینمایم، گویا خود باید پاسدار حقوق معنوی در تألیفات و ابداعات خود باشم :
در آ غاز دهه هشتاد هجری شمسی، بطور جدی پس از اینکه سالها در گرافیک دستی و دیجیتال ، عکاسی و در طراحی و نقاشی پایه و سفالگری و فکاری و همینطور در نقشه کشی صنعتی ، چیدمانهای هنری و تندیس سازی، خوشنویسی و نقاشی خط، آثاری مستقل را پدید آورده و در چاپ و نشر و . سالها بکار گرفتم، علاقه افراطی به شیوه معماری ایرانی، مخصوصا مفردات معرق کاشی . مرا به تحقیق و مشق و تعلیم در آفرینش نقوش سنتی و خاص ایرانی ( اسلیمی و خطائی ) بطوری که قلم خود را داشته باشم، وا داشت، در این ایام و پس از آن با انجام تحقیق و مطالعه مستمر و در شناخت اولیه چرم : با مساعدت دوست هنرمندم آقای مهرداد بدر اصفهانی، و همینطور باتحلیل آثار گذشته سوخت چرم و مخصوصاً نگاه به نوعی کار جلد و جعبه چرمی که جهت ساخت جلد و جعبه چوب و چرم ، در آمد سال گذشته توسط آقای مهرداد اتراک ( در کنار دوخت البسه مردانه - کاپشن های چرم طبیعی انجام می گرفت ) : و شاگردان ایشان، برادران میرفخر رجایی اسماعیل و سعید و آقای مهرداد بدر اصفهانی در اصفهان انجام می شد؛ که بطور خلاصه عبارت بود از چسباندن تکه های همشکل چرمی و پرکردن فضای مابین آنها با باریکه های چرمی که تا حدودی به شکل ملیله کاری صورت می‌گرفت که البته همگی همشکل و شامل درجه قلیلی از کیفیت هنری و تنوع تکنیکی بود، آگاه شدم : استفاده از چرم طبیعی (با توجه به تنوع جنس و بافت فراوان آن) که به اشکال مختلف در آثار سوخت، در گذشته موجود بود، می تواند با روندی جدید و با استفاده از چرم کفی (زیره) شتری یا گاوی که چرمهای ضخیم و ماندگاری هستند، خود صنعت و هنر مستقلی را به وجود آورد که در فرجام، با تکمیل شیوه هایی که مختصراً در زیر توضیح داده ام، عنوان تازه ی مُعرق چرم را برای اولین بار در جمع صنایع بر آن گذاشتم.
ابتدا در اوایل ۱۳۸۴ و بطور خاص جهت ساخت و ابداع اشکال کاملاً جدید و ابداعی و زیبا از انواع سفال پوشیده با چرم طبیعی، با بست و گسترش و پختن تکنیکهای جدیدی در کار با چرم و سعی و خطا موفق به ایجاد صنعتی تمام عیار ، مستقل و نوین شدم که چیزی شبیه به آن ، تا پیش از این در هیچ یک از آثار قبلی در سوخت کهن و یا در تابلوهای سوخت پس از قاجاریه، و . استفاده نشده و وجود نداشت، که خود مکمل دیگری شد جهت آفرینش صنعت جدید معرق چرم.
فارسی بُر چرم :
تولید و ساختن خطوطی که قبلاً در معرق کاشی به عنوان "بند" می‌شناختم با استفاده از انواع چرم طبیعی و شیوه اتصال آنها روی کار به هم با استفاده از نوارهای باریک چرمی که قبلاً پشت آنها را چسب زده بودم و به این شیوه توانایی بکارگیری چرم به عنوان خط، ترسیم اشکال متنوع امکانپذیر و میثر شد که این فن را و شیوه بُرشهای هندسی در آن را ، در مجموعه ی فنون معرق چرم "فارسی بر چرم" نام گذاری نمودم که به خوبی زمینه ای پدید آورد تا از این به بعد آثاری کاملا جدید با شکلهایی بدیع و بدون نقص جهت کاربردهای هنری پهناور از تجلید کتاب و جعبه سازی؛ تا آراستن سفال و ساخت تابلو ، ساخت مبلمان خاص ، ساخت دکوراسیون، زیورآلات تا .طراحی داخلی ساختمان، پا به عرصه وجود در جهان بگذارد.
از دیگر فنون ابداع شده مکمل معرق چرم که اهمیت زیادی در پوشش فضای کارها و همینطور درجه زیبایی و ماندگاری آثار دارد : انواع بافت (پیچ) است که در سه حالت کلی منظم ، نامنظم و درختی و به وسیله نوارهای یک میلیمتری چرمی که اصطلاحاً به آنها ( تریشه ) گفته می شود، انجام می شود، ابداع و کامل نمودم
_____________________________________________________________
قسمتی از مقدمه کوتاه شده دفتر " اطلاعات جامع معرق چرم". توسط خالق و پدید آورنده آن (افشین خلیلی) در پایان سال ۱۳۹۸ همراه با دفتر "روش آموزش معرق چرم" و کتب درسی هنرستانی، منتشر خواهد شد.
تصاویر و دیگر نمونه ها را در
صفحه رسمی اینستاگرام مرور بفرمایید.
. 
. 
. 
. 
همواره نظرات سروران بزرگوار و اهالی فرهنگ، راهگشا و دستمایه خیالهایی است که با قدرت هنرمندان به جلوه مصنوعات تجلی و آفریده می شوند. با درج نظر خود، یاریم کنید.
http://Instagram.com/eidehleather
#معرق_چرم
#سوخت
درباره این سایت